BİMS & POMZA MADENİ NEDİR

Pomza kelimesinin temeli İtalyan dilinden gelir ve diğer dillerdeki karşılıklarına kaynak teşkil etmiştir. İtalya ponza madenini çok eskilerden beri kullanmaktadır ve neredeyse pomza rezervlerinin tümünü tüketmiştir. Pomza rezervlerini tüketen tek ülke İtalya değildir, Ülkemiz 'den ponza rezervini tüketen madenlere örnek vermek mümkündür. Kayseri iline bağlı Sindelhöyük kasabasında bulunan ponza madenide, pomza rezervinin tükenmesinden dolayı günümüzde pomza , bims çıkaramamaktadır.

  Pomza volkanik bir kayaç türüdür. Volkanik bir cam yapısındadır. Volkanik faaliyetler neticesinde iki tür ponza oluşmuştur ; asidik pomza ve bazik pomza.(Scoria, bazaltik pomza) Bazik ponzanın rengi koyudur ve birim hacim ağırlığı asidik pomzaya göre oldukça fazladır. ( 1,2 - 2 gr/cm3 ) Yeryüzünde en yaygın olarak bulunan ve kullanılan türü asidik pomzadır.

 

  Bu tür yapısındaki silisyum, potasyum ve sodyum nedeniyle açık gri / kirli beyaz renktedir. Oluşum esnasında ani soğuma ve gazların bünyeyi ani olarak terketmesi sonucu oldukça gözenekli bir yapı kazanmıştır. Gözeneklerin neredeyse tümü birbirleri ile bağlantılı değildir. Yoğunluğu 0,5-1 gr/cm3 arasında değişmektedir. Ponzanın fazla gözenekliliğinden dolayı ısı ve ses geçirgenliği oldukça düşüktür. Ponzanın sertliği mohs skalasına göre 5,5 - 6 civarındadır ve yapısını teşkil eden SiO2 oranı %60- %75 arasındadır. Bu oran neticesindepomza çeliği bile aşındırabilir. Ponza kristal suyu ihtiva etmDünya kabuğunun derinliklerinde, bazaltın kısmi erimesiyle oluşanmagma cepleri bulunmaktadır. Çok yüksek basınçta bu magma normal koşullarda sıvı yada gaz olabilecek tüm maddeleri emer. (H2O, CO2, F) Zaman içerisinde, bu magma cepleri üzerindeki basınç, yer hareketlerinin etkisiyle azalır. Yer hareketleri meydana geldiğinde, volkanik bir patlama başlar ve bu gazlar magmanın içinden püskürür. Gazların serbest kalmasıyla magmanın yapışkanlığı çok hızlı şekilde artar ve katılaştırma ısısı yükselir. Böylece magma köpürür, parçalara ayrılır ve pomza taşı diye bildigimiz maddeyi oluşturur. Bu madde kraterden havaya çok büyük bir gaz patlamasıya atılır ve çevreye dağılır.ez. Pomza taşı kimyasal olarak tesirsizdir.

 

Pomza kendi türünde sayılabilecek obsidyen, pekstayn ve perlit gibi volkanik kayaçlardan en çok perlit ile karşılaştırılır. Ancak gözenekli yapısı, kristal suyu ihtiva etmemesi ve hiç bir işlem görmeden doğal olarak kullanılabilmesi ponza taşına oldukça fazla avantaj kazandırır. Pomza taşının doğal hafifliği diğer yabancı maddelerden arındırma işleminde çok büyük kolaylık sağlar. Bu işlem sadece su kullanılarak yapılabilir çünkü pomza su üzerinde kalabilir. Bu nedenle çevreyi kirletmez ve nihai ürünlere dönüşebilmesi için enerji kaynaklarını israf etmez.